Akciğerde su birikimi nasıl tedavi edilir?

Akciğerde su birikimi, tıbbi adıyla plevral efüzyon, akciğerleri çevreleyen plevra adlı zarın iki katmanı arasında sıvı birikmesi durumudur. Bu durum altta yatan nedene bağlı olarak değişen şekillerde tedavi edilir. Tedavinin temel amacı birikmiş sıvıyı boşaltmak, semptomları hafifletmek ve altta yatan nedeni ortadan kaldırmaktır.

Akciğerde su birikimi genellikle başka bir hastalığın belirtisidir, bu nedenle tedavide ilk adım altta yatan nedeni bulmak ve tedavi etmektir:

• Kalp yetmezliği varsa, idrar söktürücüler (diüretikler) ve kalp ilaçları kullanılır.
• Enfeksiyon (zatürre, tüberküloz) durumunda uygun antibiyotik veya antimikrobiyal tedavi verilir.
• Kanser (akciğer kanseri, metastaz) söz konusuysa kemoterapi, radyoterapi veya immünoterapi uygulanır.
• Karaciğer sirozu veya böbrek hastalıkları gibi durumlarda bu hastalıklara yönelik tedaviler planlanır.

Hasta nefes darlığı gibi şikayetler yaşıyorsa, birikmiş sıvının boşaltılması gerekebilir. Bu işleme torasentez denir:

• Göğüs duvarından ince bir iğne veya kateter yardımıyla sıvı alınır.
• İşlem sırasında lokal anestezi uygulanır ve hasta genellikle ağrı hissetmez.
• Sıvının tekrar birikmesini önlemek için bazen işlem birkaç kez tekrarlanabilir.

Eğer sıvı miktarı fazlaysa veya hızla tekrarlıyorsa, göğüs tüpü (torakostomi tüpü) takılabilir:

• Bu yöntemle sıvı sürekli olarak dışarı boşaltılır.
• Özellikle enfeksiyon (ampiyem) veya kanama durumlarında tercih edilir.

Sıvı sürekli olarak tekrarlıyorsa, plevra yapıştırma işlemi uygulanabilir:

• Plevranın iki yaprağının birbirine yapışması için özel ilaçlar (talk, antibiyotikler) verilir.
• Bu işlem sıvı birikimini kalıcı olarak engelleyebilir.

Diğer tedavilerin yetersiz kaldığı durumlarda cerrahi seçenekler değerlendirilebilir:

• VATS (Video yardımlı torakoskopik cerrahi) ile minimal invaziv yöntemler uygulanabilir.
• Plevrektomi: Plevranın cerrahi olarak çıkarılması işlemidir, daha nadir uygulanır.

Altta yatan nedene bağlı olarak çeşitli ilaçlar kullanılabilir:

• İdrar söktürücüler (furosemid gibi) sıvı birikimini azaltabilir.
• Ağrı kesiciler ve öksürük ilaçları semptomları hafifletmek için verilebilir.

Tedavi sonrası düzenli takip önemlidir:

• Akciğer grafisi veya ultrason ile sıvı birikimi kontrol edilir.
• Altta yatan hastalığın kontrol altında tutulması için tedaviye devam edilir.
• Sigara kullanımından kaçınmak, sağlıklı beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak genel sağlığı destekler.

Akciğerde su birikimi ciddi bir durum olabilir, bu nedenle belirtiler fark edildiğinde mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile hastalığın seyri büyük ölçüde iyileştirilebilir.