Suyun Kaldırma Kuvvetini Kim Buldu? Arşimet ve Suyun Kaldırma Kuvveti Suyun kaldırma kuvveti, milattan önce üçüncü yüzyılda yaşamış olan Yunanlı filozof, matematikçi, fizikçi ve astronom Arşimet tarafından keşfedilmiştir. Her ne kadar "suyun kaldırma kuvveti" olarak adlandırılsa da, bu temel fizik kanunu tüm sıvılar için geçerlidir. Bu kuvvet, "Arşimet Prensibi" olarak da bilinir. Arşimet'in Keşfi ve Hikayesi Efsaneye göre, Arşimet'in doğum yeri ve yaşamı boyunca yaşadığı Sirakuza'nın kralı, kendisine hediye edilen altın bir tacın saflığını öğrenmek ister. Kralın bu isteğinin yerine getirilmesi için dönemin en büyük bilginlerinden biri olan Arşimet görevlendirilir. Ancak, tüm denemelere ve uğraşlara rağmen Arşimet bir yöntem bulamaz. Bir gün hamamda yıkanırken suyun içine koyduğu tasın batmadığını ve yukarıya doğru itildiğini fark eder. Bunun üzerine Arşimet'in, üzerini giyinmeden, büyük bir heyecanla "Buldum!" (Orijinali: "Eureka!") diye bağırarak hamamdan çıktığı aktarılır. Suyun Kaldırma Kuvvetinin Temel Sebebi Suyun kaldırma kuvvetinin temel sebebi, suyun içine bırakılan cismin yoğunluğunun suyun yoğunluğundan az olmasıdır. Bu sebepten dolayı ortaya çıkan ve bu tür cisimlere etki eden suyun kaldırma kuvveti, bir fiziksel sebep olarak belirtilebilir. Suya atılan herhangi bir cisme iki kuvvet etki etmektedir. Bunlardan ilki, hayatımızın her alanında ve anında tecrübe ettiğimiz yer çekimi kuvvetidir. Bu kuvvet, cismin kütlesi ve yer çekimi ivmesi ile doğru orantılı olup, matematiksel olarak: G = m * g Şeklinde ifade edilir. Burada m, cismin kütlesi; g ise yer çekimi ivmesidir. Suyun içine bırakılan cisme etki eden bir diğer kuvvet ise suyun kaldırma kuvvetidir. Bu kuvvet, bırakılan cismin batan kısmının hacmi, suyun öz kütlesi ve yer çekimi ivmesi ile doğru orantılı olup, matematiksel olarak: F = V * d * g Şeklinde ifade edilir. Burada V, su içine bırakılan cismin batan kısmının hacmi; d, suyun yoğunluğu; g ise yer çekimi ivmesidir. Cismin Durumları Bu kuvvetlerin etkisi altındaki bir cisim için üç temel durum söz konusudur:
Arşimet'in Başka Çalışmaları ve Katkıları Suyun kaldırma kuvvetini keşfeden Arşimet'in, Roma İmparatorluğu'nun Sirakuza'yı kuşatması sırasında bilgisiyle aktif olarak yer aldığı söylenmektedir. Özellikle basit makineler kullanarak, büyük ağırlıkların surların üzerine çıkarılmasına yardımcı olmuştur. Efsaneye göre, çok büyük aynalar sayesinde güneş ışığını odaklayarak, Roma donanmasına ait gemilerden bazılarını yakmayı başarmıştır. Arşimet, Sirakuza kuşatmasının hemen ardından milattan önce 212 yılında hayatını kaybetmiştir. Roma generali Marcellus'un kendisini davet etmesi ve Arşimet'in de bu daveti kabul etmemesi üzerine, görevli asker tarafından evinde öldürülmüştür. Arşimet, en büyük keşfi olan suyun kaldırma kuvvetinin yanı sıra, "Parabolün Dörtgenleştirilmesi" adlı eserinde eğri yüzeylerin alanlarının hesaplanması üzerine çalışmış ve bu çalışmalar, kendisinden yaklaşık olarak 18 yüzyıl sonra yaşayan Newton ve Leibniz'in diferansiyel ve integral hesabı bulmalarına öncülük etmiştir. |
Altın
12 Temmuz 2024 CumaArşimet'in Eureka anını yaşadığında büyük bir heyecanla hamamdan çıkması ne kadar ilginç bir durum. Bu anı yaşasaydım, ben de aynı heyecanı hisseder miydim acaba? Ãstelik tacın saflığını anlamak için böyle bir keşife yol açacak bir yöntem bulmak, gerçekten büyük bir başarı. Arşimet'in hayatında başka hangi çalışmaları ve buluşları olduğunu öğrenmek de çok etkileyici. Onun gibi bir dahi, günümüzde yaşasaydı acaba neler başarırdı?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Altın,
Arşimet'in Eureka anı gerçekten tarihin en etkileyici bilimsel keşiflerinden biri. O anın heyecanını hayal etmek bile çok zor. Belki de sen de aynı durumda olsaydın, aynı heyecanı yaşardın. Arşimet'in yaşamı boyunca yaptığı diğer çalışmalar ve buluşlar da bir o kadar etkileyici. Örneğin, suyun kaldırma kuvveti, Arşimet vidası ve Arşimet prensibi gibi çalışmaları, bilime büyük katkılar sağlamıştır. Günümüzde yaşasaydı, muhtemelen teknoloji ve bilim dünyasında çok daha büyük başarılara imza atardı. Onun merakı, azmi ve yaraticiliğı, bugün bile ilham verici.