Rahimde su birikmesi nasıl tedavi edilir?

Rahimde su birikmesi, tıbbi adıyla hidrometra, rahim boşluğunda sıvı birikmesi durumudur. Bu sıvı genellikle berrak, sulu bir yapıda olup iltihaplı değildir. Hidrometra kendi başına bir hastalık olmaktan ziyade altta yatan başka bir sağlık sorununun belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Tanı genellikle ultrasonografi ile konulur ve tedavi altta yatan nedene göre planlanır.

Hidrometranın ortaya çıkmasının temel mekanizması, rahim içindeki sıvının dışarı atılamamasıdır. Bu tıkanıklığa veya boşaltım problemine yol açabilecek başlıca nedenler şunlardır:

• Doğuştan gelen rahim veya vajinal anomaliler
• Menopoz sonrası rahim ağzında daralma (servikal stenoz)
• Geçirilmiş cerrahi operasyonlar (küretaj, sezaryen, konizasyon gibi) sonrası gelişen yapışıklıklar veya darlıklar
• Rahim ağzı veya rahim içi tümörleri (myomlar, polipler, kanserler)
• Pelvik enfeksiyonlar veya endometrit (rahim iç zarı iltihabı) gibi durumlar
• Radyoterapi (ışın tedavisi) sonrası gelişen doku hasarı ve darlıklar

Hafif vakalarda hiçbir belirti görülmeyebilir ve durum başka bir nedenle yapılan ultrasonografide tesadüfen saptanır. Belirti verdiği durumlarda ise şunlar görülebilir:

• Kasık ağrısı veya karın alt bölgesinde rahatsızlık hissi
• Adet düzensizlikleri (özellikle menopoz sonrası kanama)
• Normalden fazla vajinal akıntı
• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)

Teşhis için genellikle jinekolojik muayenenin ardından şu yöntemler kullanılır:

• Transvajinal Ultrason: En sık kullanılan ve en etkili tanı yöntemidir. Rahim içindeki sıvı net bir şekilde görüntülenir.
• HSG (Histerosalpingografi): Rahim ve tüplerin ilaçlı bir sıvı ile görüntülendiği bir röntgen filmidir. Tıkanıklığın yerini belirlemede faydalıdır.
• MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Daha detaylı bir inceleme gerektiğinde, özellikle altta yatan tümör şüphesi varsa kullanılır.
• Histeroskopi: Işıklı bir kamera ile rahim içinin direkttttttt olarak gözlemlenmesi işlemidir. Hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılabilir.

Hidrometranın tedavisi tamamen altta yatan nedene ve hastanın şikayetlerine bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunlardır:

Eğer sıvı miktarı azsa, herhangi bir belirtiye yol açmıyorsa ve altta yatan ciddi bir patoloji saptanmamışsa, doktorunuz düzenli aralıklarla ultrason kontrolleri ile durumu izlemeyi tercih edebilir. Özellikle menopozdaki asemptomatik (belirtisiz) hastalarda bu bir seçenek olabilir.

Eğer sıvı birikiminin nedeni bir enfeksiyon (endometrit) ise, uygun antibiyotik tedavisi verilir. Enfeksiyonun tedavi edilmesiyle sıvı birikimi de genellikle kendiliğinden düzelir.

Bu, en sık uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir. Özellikle menopoz sonrası servikal stenoz (rahim ağzı darlığı) vakalarında tercih edilir.

• İşlem: Hastane ortamında, lokal veya genel anestezi altında, rahim ağzına özel aletler yerleştirilerek hafifçe genişletilir.
• Amaç: Tıkanıklığı açarak birikmiş sıvının boşalmasını sağlamak ve tekrar birikmesini önlemektir.
• Sonrası: İşlemden sonra bir süre rahim içine yerleştirilen bir stent (küçük tüp) sıvının boşalmasını kolaylaştırmak ve kanalın açık kalmasını sağlamak için kullanılabilir.

Bu yöntem hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılabilen altın standart bir işlemdir.

• İşlem: Vajinal yoldan rahim ağzından içeri histeroskop adı verilen ince, ışıklı bir kamera sistemi gönderilir.
• Uygulama: Görüntü eşliğinde, rahim içindeki birikmiş sıvı boşaltılır. Aynı anda tıkanıklığa neden olan yapışıklıklar, polip veya myom gibi oluşumlar varsa çıkarılabilir. Rahim ağzındaki darlık genişletilebilir.

Eğer altta yatan neden cerrahi olarak çıkarılması gereken büyük bir myom, yaygın yapışıklıklar veya kanser gibi ciddi bir patoloji ise, daha kapsamlı ameliyatlar gerekebilir.

• Myomektomi: Myomun çıkarılması.
• Polipektomi: Polipin çıkarılması.
• Histerektomi: Çok nadiren, sorunun sürekli tekrarladığı, hastanın şikayetlerinin devam ettiği ve başka tedavilere yanıt vermediği, özellikle de çocuk beklentisi olmayan hastalarda rahmin tamamen alınması ameliyatı bir seçenek olarak düşünülebilir.

Rahimde su birikmesi (hidrometra) genellikle iyi huylu bir durum olsa da, mutlaka bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Altta yatan ciddi bir hastalığın (özellikle rahim ağzı veya rahim kanseri) erken teşhisi hayati önem taşıyabilir. Tedavi kişiye özeldir; yaş, çocuk isteği, altta yatan neden ve belirtilerin şiddeti gibi faktörler göz önünde bulundurularak planlanır. Lütfen kendi kendinize teşhis ve tedavi uygulamaya kalkışmayınız ve mutlaka bir uzman hekime başvurunuz.